Το ζήτημα της ταυτότητας των πολιτών της γείτονος αναδεικνύεται σε «αγκάθι» στις εξελισσόμενες διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ για το ονοματολογικό και όλα τα συνδεδεμένα ζητήματα. Το θέμα κυριάρχησε στις δηλώσεις που έκαναν χθες οι αξιωματούχοι της ΠΓΔΜ και ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ για το ονοματολογικό Μάθιου Νίμιτς, μετά τις επαφές τους στα Σκόπια. «Κανείς, ούτε καν οι Ελληνες γείτονές μας, δεν μπορεί να σταματήσει το δικαίωμά μας, ή το δικαίωμα των συμπολιτών μου να είναι Μακεδόνες και να μιλούν τη μακεδονική γλώσσα, που ανήκει στην ομάδα των σλαβικών γλωσσών», δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ μετά τη συνάντησή του με τον διαπραγματευτή του ΟΗΕ.
Μετά τις αρκετά εκτενείς δηλώσεις του κ. Ντιμιτρόφ για το ζήτημα της ταυτότητας, ο κ. Νίμιτς δήλωσε αισιόδοξος για τις διαπραγματεύσεις «αν και υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες» και προέβη σε μια μάλλον αμφίσημη τοποθέτηση. Αρχικά δήλωσε «πεπεισμένος ότι μια λύση είναι πιθανή και είναι απολύτως ευθυγραμμισμένη με τη διατήρηση και, ακόμα, την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας».
Εν συνεχεία, ο κ. Νίμιτς δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια των επαφών του στην Αθήνα δεν άκουσε «τίποτα που να θέτει εν αμφιβόλω την ταυτότητα της χώρας». Στην Αθήνα, διπλωματικές πηγές σχολίαζαν τη δήλωση του κ. Νίμιτς αναφέροντας πως «εμείς έχουμε δηλώσει τις θέσεις μας ξεκάθαρα. Δεν ερμηνεύουμε τον κ. Νίμιτς, ούτε και ερμηνεύει εκείνος τις θέσεις μας».
Πρακτικά ο κ. Νίμιτς διαπίστωσε, στις επαφές του, τις πολύ βασικές δυσκολίες που υπάρχουν έως ότου γίνει εφικτή μια πιθανή συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ. Οι περισσότεροι από τους αξιωματούχους που συνάντησε ο κ. Νίμιτς –ο οποίος δήλωσε αισιόδοξος από τις έως τώρα συζητήσεις που είχε– φάνηκε να μη συζητούν ζήτημα αλλαγής της ταυτότητας των πολιτών της ΠΓΔΜ, αν και δήλωσαν ανοικτοί για προτάσεις στο ονοματολογικό. Ο κ. Ντιμιτρόφ, ο οποίος μαζί με τον Eλληνα ομόλογό του Νίκο Κοτζιά είναι πλέον οι δύο βασικοί συντελεστές των διμερών διαπραγματεύσεων για το θέμα, δήλωσε χθες επιπλέον ότι «στο πακέτο των προτάσεων υπάρχουν ιδέες που δεν είναι τόσο κακές, αλλά, επίσης, ιδέες που δεν είναι τόσο καλές».
Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ απέφυγε να μιλήσει για κόκκινες γραμμές παρότι ερωτήθη, καθώς, όπως είπε, όταν συμβαίνει αυτό «τόσο λιγοστεύουν οι πιθανότητες να βρεθεί μια λύση που θα είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές». Ο κ. Ντιμιτρόφ κατέληξε λέγοντας ότι επιθυμεί να στείλει μήνυμα στους πολίτες που δεν θέλουν λύση. Τους είπε ότι «αν υπάρχει αξιοπρεπής τρόπος που σέβεται την ταυτότητα και στις δύο πλευρές, τότε θα τον βρούμε μέσω αυτής της διαδικασίας». Στο ζήτημα της ταυτότητας ανάλογες απόψεις διατύπωσε και ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος επισήμανε ότι πιθανή λύση δεν πρέπει να προσβάλλει την ταυτότητα του «μακεδονικού» λαού ούτε και να υπονομεύει την αξιοπρέπεια της «μακεδονικής» γλώσσας.
«Λύση και μετά τον Ιούνιο»
Σε αρκετά διαφορετικό κλίμα στην Αθήνα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Ρόιτερς, ο κ. Κοτζιάς δήλωσε αισιόδοξος ότι «θα υπάρξει λύση ακόμη και μετά τον Ιούνιο». Περιέγραψε το προσχέδιο συμφώνου, το οποίο ετοιμάζει η ελληνική πλευρά, ως κάτι που είναι ανοικτό σε αλλαγές. «Δεν πρόκειται να είναι ένα ελληνικό κείμενο το οποίο θα περιέχει μόνο τις απόψεις μας. Θα είναι ένα κείμενο το οποίο θεωρούμε ότι θα μπορούσε να είναι βάση επί της οποίας θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να συνεργαζόμαστε». Ο κ. Κοτζιάς επανέλαβε ότι το σύνταγμα της ΠΓΔΜ πρέπει να αλλάξει. Αναφερόμενος στα συλλαλητήρια είπε ότι όσοι διαμαρτύρονται είναι απλώς «άνθρωποι που βλέπουν το πρόβλημα από διαφορετική οπτική γωνία, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το ιστορικό υπόβαθρο ή τις προοπτικές μελλοντικής συνεργασίας».