Μειωμένος κατά 1,77% έως και 34,78% αναμένεται να είναι ο κύριος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) που θα πληρώσουν φέτος όσοι φορολογούμενοι έχουν ακίνητα σε περιοχές όπου καταγράφονται σημαντικές μειώσεις αντικειμενικών τιμών, καθώς επίσης και σε «λαϊκές» περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές αφετηρίας (τιμές ζώνης) παρέμειναν αμετάβλητες στα 550 ευρώ ανά τ.μ. και στα 1.050 ευρώ ανά τ.μ.
Αντιθέτως, σε όσες περιοχές οι νέες αντικειμενικές τιμές σημείωσαν σημαντική άνοδο, ο κύριος ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα είναι αυξημένος κατά 3,57% έως και 53,33%.
Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ 2018 θα εκδοθούν στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου και θα εξοφληθούν σε πέντε μηνιαίες δόσεις, με την τελευταία να καταβάλλεται τον Ιανουάριο του 2019.
Στην πλειονότητα των περιοχών, πάντως, ο κύριος ΕΝΦΙΑ θα είναι ίδιος με πέρυσι, καθώς οι αντικειμενικές τιμές αφετηρίας (οι τιμές ζώνης ανά τ.μ.), με βάση τις οποίες θα υπολογιστεί ο συγκεκριμένος φόρος, είτε έχουν μεταβληθεί ελάχιστα (αυξήθηκαν ή μειώθηκαν σε ποσοστά χαμηλότερα του 10%) είτε παρέμειναν αμετάβλητες.
Γενικά, ο αριθμός των φορολογουμένων που θα κληθούν να πληρώσουν κύριο ΕΝΦΙΑ ίδιο ή μειωμένο σε σύγκριση με πέρυσι φθάνει τους 5.446.143 ή το 85% του συνόλου των υπόχρεων φυσικών προσώπων, ενώ οι φορολογούμενοι που θα υποχρεωθούν να καταβάλουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ θα είναι μόλις 947.671 ή το 15% του συνόλου των υπόχρεων.
Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε και το γεγονός ότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών παρενέβη νομοθετικά, καταθέτοντας στη Βουλή και ψηφίζοντας διατάξεις με τις οποίες διευρύνονται κατά 50 ευρώ το 1ο και το 3ο κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ, ώστε εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι με ακίνητα σε «φθηνές» και «λαϊκές» περιοχές να μη μεταβούν σε υψηλότερα κλιμάκια υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ (όπου ισχύουν μεγαλύτεροι βασικοί συντελεστές φόρου), εξαιτίας αυξήσεων στις αντικειμενικές τιμές (στις τιμές ζώνης).
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες περιοχές που αυξήθηκε η αντικειμενική αξία, ο ΕΝΦΙΑ δεν αυξάνεται εάν η τιμή του ακινήτου παραμένει στο ίδιο κλιμάκιο του φόρου ακινήτων. Παράδειγμα, για ακίνητο που βρίσκεται σε περιοχή η οποία είχε τιμή ζώνης 1.550 ευρώ και αυξήθηκε σε 2.000 ευρώ ανά τ.μ. ο ΕΝΦΙΑ δεν αυξάνεται, καθότι η τιμή παραμένει εντός του ίδιου κλιμακίου.
Το αντίστροφο ισχύει για τις ζώνες όπου σημειώθηκε μείωση των αντικειμενικών αξιών. Ακόμη, οι όποιες αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών στα χαμηλής αξίας ακίνητα εξομαλύνθηκαν με τη διεύρυνση των πρώτων κλιμακίων.
Συγκεκριμένα:
α) Το ανώτατο όριο του 1ου κλιμακίου, στο οποίο αντιστοιχεί συντελεστής κύριου ΕΝΦΙΑ 2 ευρώ ανά τ.μ. αυξήθηκε από 500 σε 550 ευρώ ανά τ.μ. και έτσι περιορίστηκε στα 551 έως 750 ευρώ ανά τ.μ. το εύρος των τιμών ζώνης που καλύπτει το 2ο κλιμάκιο, στο οποίο ισχύει συντελεστής κύριου ΕΝΦΙΑ 2,8 ευρώ ανά τ.μ. Έτσι σε περιοχές στις οποίες οι αντικειμενικές τιμές ζώνης των ακινήτων ανέρχονταν σε 500 ευρώ ανά τ.μ. και μετά από μια αύξηση 10% έφθασαν στα 550 ευρώ ανά τ.μ. οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών παραμένουν στο 1ο κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ, με αποτέλεσμα ο βασικός συντελεστής του φόρου αυτού να μην αυξηθεί από τα 2 στα 2,8 ευρώ ανά τ.μ. αλλά να παραμείνει στα 2 ευρώ ανά τ.μ. Επιπλέον σε περιοχές όπου η τιμή ζώνης παραμένει στα 550 ευρώ ανά τ.μ., ο κύριος ΕΝΦΙΑ μειώνεται για τους ιδιοκτήτες, καθώς τα ακίνητα που βρίσκονται στις περιοχές αυτές «πέφτουν» από το 2ο στο 1ο κλιμάκιο υπολογισμού του φόρου, οπότε ο συντελεστής με βάση τον οποίο προσδιορίζεται ο φόρος μειώνεται αυτόματα από τα 2,8 στα 2 ευρώ ανά τ.μ.
α) Το ανώτατο όριο του 1ου κλιμακίου, στο οποίο αντιστοιχεί συντελεστής κύριου ΕΝΦΙΑ 2 ευρώ ανά τ.μ. αυξήθηκε από 500 σε 550 ευρώ ανά τ.μ. και έτσι περιορίστηκε στα 551 έως 750 ευρώ ανά τ.μ. το εύρος των τιμών ζώνης που καλύπτει το 2ο κλιμάκιο, στο οποίο ισχύει συντελεστής κύριου ΕΝΦΙΑ 2,8 ευρώ ανά τ.μ. Έτσι σε περιοχές στις οποίες οι αντικειμενικές τιμές ζώνης των ακινήτων ανέρχονταν σε 500 ευρώ ανά τ.μ. και μετά από μια αύξηση 10% έφθασαν στα 550 ευρώ ανά τ.μ. οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών παραμένουν στο 1ο κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ, με αποτέλεσμα ο βασικός συντελεστής του φόρου αυτού να μην αυξηθεί από τα 2 στα 2,8 ευρώ ανά τ.μ. αλλά να παραμείνει στα 2 ευρώ ανά τ.μ. Επιπλέον σε περιοχές όπου η τιμή ζώνης παραμένει στα 550 ευρώ ανά τ.μ., ο κύριος ΕΝΦΙΑ μειώνεται για τους ιδιοκτήτες, καθώς τα ακίνητα που βρίσκονται στις περιοχές αυτές «πέφτουν» από το 2ο στο 1ο κλιμάκιο υπολογισμού του φόρου, οπότε ο συντελεστής με βάση τον οποίο προσδιορίζεται ο φόρος μειώνεται αυτόματα από τα 2,8 στα 2 ευρώ ανά τ.μ.
β) Το ανώτατο όριο του 3ου κλιμακίου, στο οποίο αντιστοιχεί συντελεστής κύριου ΕΝΦΙΑ 2,9 ευρώ ανά τ.μ., αυξάνεται από 1.000 σε 1.050 ευρώ ανά τ.μ. και έτσι περιορίζεται στα 1.051 έως 1.500 ευρώ ανά τ.μ. το εύρος των τιμών ζώνης που καλύπτει το 4ο κλιμάκιο, στο οποίο ισχύει συντελεστής 3,7 ευρώ ανά τ.μ. Έτσι, σε περιοχές στις οποίες οι αντικειμενικές τιμές ζώνης των ακινήτων ανέρχονταν σε 800-1.000 ευρώ ανά τ.μ. και μετά την επιβολή αυξήσεων έφθασαν τα 1.050 ευρώ ανά τ.μ. οι ιδιοκτήτες των ακινήτων παραμένουν στο 3ο κλιμάκιο υπολογισμού του κύριου ΕΝΦΙΑ, με αποτέλεσμα ο βασικός συντελεστής του φόρου αυτού να μην αυξηθεί από τα 2,9 στα 3,7 ευρώ ανά τ.μ. αλλά να παραμείνει στα 2,9 ευρώ ανά τ.μ. Επιπλέον σε περιοχές όπου η τιμή ζώνης παραμένει αμετάβλητη στα 1.050 ευρώ ανά τ.μ. ο κύριος ΕΝ.Φ.Ι.Α. μειώνεται για τους ιδιοκτήτες, καθώς τα ακίνητα που βρίσκονται στις περιοχές αυτές «πέφτουν» από το 3ο στο 2ο κλιμάκιο υπολογισμού του φόρου, οπότε ο συντελεστής με βάση τον οποίο προσδιορίζεται ο φόρος μειώνεται αυτόματα από τα 3,7 στα 2,8 ευρώ ανά τ.μ.
Μια αντιπροσωπευτική εικόνα των επιπτώσεων που θα έχουν οι αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων στο ύψος του κύριου ΕΝΦΙΑ τον οποίο θα κληθούν να καταβάλουν από τον προσεχή Σεπτέμβριο πάνω από 6,3 εκατομμύρια νοικοκυριά αποτυπώνεται στους αναλυτικούς πίνακες παραδειγμάτων που παρουσιάζει σήμερα η «Ν».
Στους πίνακες αυτούς έχει υπολογιστεί ο κύριος ΕΝΦΙΑ των ετών 2017 και 2018 που αντιστοιχεί σε διαμέρισμα 1ου ορόφου 80 τετραγωνικών μέτρων παλαιότητας 15 ετών το 2017 και 16 ετών το 2018, για τις ζώνες κάθε μεγάλης πόλεως της χώρας όπου ισχύουν -πριν και μετά τις πρόσφατες αναπροσαρμογές- οι κατώτερες και οι ανώτερες αντικειμενικές τιμές αφετηρίας (τιμές ζώνης ανά τ.μ.).